Van drama in de eerste schoolweken naar soepele start op school. Hoe dan?

Het einde van de zomervakantie is dichtbij. EINDELIJK weer naar school denk jij? Of wellicht ben je een ouder die erg geniet van de 6 weken zonder school en denk je huh NU ALWEER? Als jij een kind met pit hebt dan zal je herkennen dat het een drama kan zijn in de eerste schoolweken na de zomervakantie. Ieder jaar hetzelfde liedje en wat jij ook zegt of doet om er wat redelijkheid in te krijgen, niks helpt. Het lijkt erop dat jullie als gezin de eerste schoolweken gewoon maar moeten zien te overleven. Niet dat je blij wordt van dat overleven want het kost bakken energie.

Hoe zou je het vinden als de drama van de eerste schoolweken verandert in een soepele start op school? Dat kan! Lees hieronder hoe het komt dat je kind zo lastig doet én hoe jij kan helpen.

De start van een nieuw schooljaar zit stiekem bomvol overgangen

Als jij een kind met pit hebt, zal je herkennen dat overgangen en nieuwe situaties lastig zijn. En laat het begin van het nieuwe schooljaar nou helemaal vol zitten met overgangen:

• van uitslapen in de vakantie naar vroeg opstaan voor school
• van elke dag doen waar je zin in hebt naar het ritme van school
• van de ene naar de andere groep inclusief vaak een nieuw lokaal
• van de ene meester / juf naar de andere and so on…

Stiekem zit terug naar school gaan dus vol overgangen. Dikke kans dat als je hier als ouder niet wat extra aandacht aan besteed, jij komende week een onrustig, lastig of erg emotioneel kind hebt.

Hoe het komt dat je kind zo gevoelig reageert

Overgangen, nieuwe situaties en veranderingen zijn voor veel kinderen lastig. Vooral voor kinderen die gevoelig en opmerkzaam zijn, voelen overgangen een stuk groter dan voor andere kinderen. Heb jij zo’n sensitief kind…? Dat betekent waarschijnlijk dat ie meer verschillen tussen de ene en de andere situatie opmerkt. Daarnaast kan hij vasthoudend zijn waardoor het loslaten van de vakantie en al het fijns dat daarbij hoort lastig is. Waardoor de overgang naar school nóg lastiger wordt.

Herken de spanning & praat erover

Het helpt enorm als jij als ouder doorhebt dat je kind het spannend vindt om weer naar school te gaan. Dat het wakker liggen, de buikpijn of heel lastig doen van de afgelopen week allemaal te maken hebben met die spanning. Dan kan je vervolgens benoemen dat je aan je kind ziet dat ie zich gespannen voelt en of ie zelf een idee waar dat vandaan komt. Het kan zijn dat je kind het weet, het kan ook zijn dat je met suggesties moet komen. Bedenk dan goed wat aan het terug naar school gaan jouw kind de meeste spanning geeft; het nieuwe lokaal, de nieuwe juf of dat er nieuwe kinderen in de klas bijkomen…?

Help je kind aan een soepele start op school

Het is duidelijk: je kind kan jouw hulp héél goed gebruiken voor een soepele start van het nieuwe schooljaar. Hieronder 4 praktische tips die je direct kan toepassen:

tip 1: minimaliseer het aantal overgangen

Dat het schooljaar weer start, is een gegeven en een overgang waar jullie niet omheen kunnen. Wat je wel kan doen is het aantal overgangen dat nog bóvenop het terug-naar-school-gaan komen te verminderen. Plan in de eerste schoolweken bijvoorbeeld minder activiteiten op een dag, want elke activiteit betekent een nieuwe mini-overgang. Ook handig: de volgorde van sommige dingen omdraaien voor meer rust; van school eerst naar huis, dan naar de winkel en weer naar huis is één overgang meer dan vanuit school naar de winkel en lekker naar huis.

tip 2: help je kind door de overgang heen

‘Over 3 dagen ga je weer naar school’ of ‘Je zomervakantie is over 3 dagen afgelopen’. Gebruik dit soort aankondigingen zo veel mogelijk. In zijn hoofd moet je kind zich kunnen voorbereiden op de overgang voordat het zover is. Bij sommige kinderen is het zelfs nodig om de laatste dag van de vakantie en de ochtend van de eerste schooldag de stappen te benoemen die nodig zijn om terug naar school te kunnen. Het gaat je veel opleveren als je in de ochtend de tijd neemt om je kind door de stappen heen te helpen van opstaan, aankleden, ontbijten, tas inpakken en naar school gaan. Een overzicht van de stappen die je kind moet zetten opschrijven of tekenen op een stuk karton en met behulp van een wasknijper aangeven waar in het overzicht je kind zit, is een ook slimme tip.

tip 3: benoem de successen

Als je kind als een berg opziet tegen de eerste schoolweken denkt ie waarschijnlijk dat opnieuw wennen hem nooit gaat lukken. Voor je kind is de overgang niet te overzien, waardoor ie denkt dat ie zich voor altijd zo ellendig en vol spanning blijft voelen. Het kan dan helpen als jij ‘m herinnert aan eerdere succeservaringen; situaties waarin het hem gelukt is om toch ergens aan te wennen. ‘Weet je nog dat je vorig jaar de nieuwe meester zo vervelend vond omdat hij anders praatte dan je vorige meester? En dat je, toen je eenmaal aan hem gewend was, het liefst iedere dag de meester wilde?’ Zo help je je kind om zich bewust te worden van succeservaringen. Hoe groter hij wordt, hoe beter hij dit soort dingen ook tegen zichzelf kan gaan zeggen. Benoem ook zeker op het moment zelf alles dat wél goed gaat. Zit je kind aangekleed aan het ontbijt op de eerste schooldag…? ‘Fijn dat je aan tafel zit voor het ontbijt mét je kleren aan. Knap gedaan!’ Deze waardering zal je kind zeker goed doen.

tip 4: werk samen aan het verminderen van de spanning

Als jouw kind last heeft van terug-naar-school-spanning dan is het handig om je te realiseren dat ie zich in een soort vecht- of vluchtreactie bevindt. Vaak in de vorm van opstandig en recalcitrant gedrag. En niet omdat ie zich niet goed wil gedragen maar omdat ie gewoon even niet anders kan. Jouw reactie moet dan ook niet gericht zijn op het onderdrukken van het lastige gedrag – want dat versterkt de spanning alleen maar verder – maar op het verminderen van de spanning. Leer je kind manieren om spanning los te laten. Twee manieren die voor veel kinderen goed werken:  

• Adem in en maak je buik bol. Stel je voor dat dat de spanning is. Blaas die nu heel langzaam uit. Herhaal totdat de spanning je buik uit is.
• Kom, we spoelen de spanning eraf. Hier heb ik een douchekop (pak een willekeurig voorwerp, bij voorkeur iets grappigs voor de nodige luchtigheid). Houd alle fijne gevoelens maar goed vast, dan spoel je nu alle spanning van af.

Van drama in de eerste schoolweken naar een soepele start op school

You got this lieve ouder! Mijn laatste tip: geef jezelf de tijd & ruimte die je nodig hebt om je kind vanuit een gevoel van rust en ontspanning door deze pittige overgang heen te helpen. Dat betekent wellicht dat je in de ochtend wat minder vroeg aan het werk kan. Of dat je in de middag een uurtje eerder stopt om iets ontspannends met je kind te doen. Ik beloof je: dat uurtje per dag minder werken is het dubbel en dwars waard want het gaat jou en je gezin drama en daarmee bakken met energie schelen.

Heb jij het idee dat je kind tegen meer zaken aanloopt dan tegen de start van het nieuwe schooljaar alleen? Issie de laatste tijd vaak boos, bang of verdrietig? En is – als je heel eerlijk bent – de drama bij jou thuis terug-van-nooit-weggeweest?

Weet je welkom in Kinderpraktijk MIES voor een één op één gesprek waarin ik met je meedenk over slimme oplossingen.